News

စစ်အုပ်စု လုံခြုံရေး ယူခိုင်းပြီး ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီက လက်ပံတောင်းတောင် ကြေးနီစီမံကိန်း လုပ်ငန်း အားလုံးနီးပါး ပြန်လည်ပတ် စစ်ကိုင်းတိုင်း ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်မှာရှိတဲ့ လက်ပံတောင်းတောင် ကြေးနီစီမံကိန်း လုပ်ငန်းတွေ အားလုံးနီးပါး ပြန် လည်ပတ်နေသလို စက်ရုံထွက် ကြေးနီတွေကိုလည်း တရုတ်ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီက တစ်လတစ် ကြိမ်နှုန်းနဲ့ စစ်အုပ်စု လုံခြုံရေးကို အသုံးချပြီး ကုန်းကြောင်း၊ ရေကြောင်းကနေ သယ်ယူနေတယ်လို့ ယင်းမာပင်-ဆားလင်းကြီး ရွာပေါင်းစုံသပိတ် ဦးဆောင်ကော်မတီ ခေါင်းဆောင် ကိုလွမ်းသူက ပြောပါတယ်။ “အခုကတော့ ကြေးနီတွေ သယ်နေတာက လစဉ် ပုံမှန်လိုလို သယ်ထုတ်နေတာပေါ့။ တစ်လကို တစ်ကြိမ်နှုန်းနဲ့ ကြေးနီတွေ သယ်ယူနေတာ။ ကြေးနီတွေ သယ်တာကတော့ ဒီနှစ် ဇူလိုင်လ လောက်ကမှ စသယ်နေတာပေါ့။ အဲဒီ အချိန်တုန်းက ကျနော်တို့လည်း စစ်ဘေး ရှောင်လိုက်ရသေးတယ်။ […]

ဗန်းမော်ရှိ ခလရ ၄၇ တပ်ရင်းဌာနချုပ်၏ ကာကင်းစခန်း ၂ ခုကို KIA နှင့် PDF မဟာမိတ်တပ်များက တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်လိုက်ပြီး ဗန်းမော်နှင့်မံစီမြို့ရှိ စစ်တပ် စခန်းများအားလုံးကို ဝိုင်းဝန်း ပိတ်ဆို့၍ ပြင်းပြင်း ထန်ထန် ထိုးစစ်ဆင် ကချင်ပြည်နယ်၊ ဗန်းမော်မြို့နယ်ရှိ စစ်ကောင်စီ၏ ခလရ ၄၇ တပ်ရင်းဌာန ချုပ်၏ ကာကင်းစခန်း ၂ ခုကို KIA နှင့် PDF မဟာမိတ်တပ်များက တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်လိုက်ပြီး ဗန်းမော်နှင့်မံစီမြိုရှိ စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းများအားလုံးကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထိုးစစ်ဆင်နေကြောင်း KIA သတင်းရင်းမြစ်က ပြောဆိုသည်။ ယနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့ နံနက် ၅ နာရီအချိန် ဗန်းမော်မြို့နယ်နှင့် မံစီမြို့နယ် စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းများအားလုံးကို KIA နှင့်မဟာမိတ်တပ်များက ပြင်းပြင်းထန်ထန်

ပြင်ဦးလွင်တွင် စစ်ဘေးရှောင်များ အပါအဝင် အမျိုးသမီး ၂၀ ကျော်ကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန် မုဒိမ်းကျင့်ခဲ့သော မြကျောက် အပ္ပမာဒမဟိဒ္ဓိကျောင်းထိုင် ဘုန်းကြီး ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင် မန္တလေးတိုင်း၊ ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်တွင် စစ်ဘေးရှောင်များ အပါအဝင် အမျိုးသမီး ၂၀ ကျော်ကို လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကား ကျူးလွန်ခဲ့သော မြကျောက် အပ္ပမာဒမဟိဒ္ဓိကျောင်းထိုင် ဘုန်းကြီးကို စစ်ကောင်စီဘက်မှ တာဝန်ရှိသူတချို့ သွားရောက် စစ်ဆေးခဲ့သော်လည်း ထွက်ပြေး တိမ်း ရှောင်နေကြောင်း ဘုန်းကြီးနှင့် အနီးကပ်နေထိုင်သူ တချို့က ပြောဆိုသည်။ ဒီဇင်ဘာလ ၂ ရက်နေ့ ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်၊ အင်းကြီးစံပြရွာ၊ အနီးစခန်း စည်သာဆည်အနီးရှိ မြကျောက်အပ္ပမာဒမဟိဒ္ဓိကျောင်းကို အကြမ်းဖက် စစ်တပ် လက်အောက်ခံ တာဝန်ရှိသူတချို့ ဝင်ရောက် စစ်ဆေးခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့သို့ ဝင်ရောက်စစ်ဆေးချိန်တွင် ဘုန်းကြီးကျောင်းရှိ

မင်းတပ်နဲ့ ဖလမ်းမြို့တွေကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီလို့ ချင်းညီနောင်တပ်ဖွဲ့ ပြော ချင်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်းမှာ တည်ရှိတဲ့ မင်းတပ်နဲ့ ချင်းပြည်မြောက်ပိုင်းမှာ ရှိတဲ့ ဖလမ်းမြို့တွေက စစ်အုပ်စု စခန်းတွေကို ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ပြီး မြို့တွေကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီလို့ ချင်းညီနောင်တပ်ဖွဲ့ – Chin Brotherhood (CB) ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဆလိုင်းတင်မီက ဒီဇင်ဘာလ ၃ ရက်မှာ ပြောပါတယ်။ “ကျနော်တို့ ဒီချင်းညီနောင်စစ်ဆင်ရေး မင်းတပ်၊ဖလမ်းကို ကျနော်ဒီ နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်နေ့ ကနေ စတင်ခဲ့တာ ဖြစ်တယ်။ အဲ့ဒီ စတင်ခဲ့တဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ မြို့တွင်းကို ကျနော်တို့ ထိန်းချုပ်ထားနိုင်တဲ့‌ အခြေအနေမှာ ရှိပါတယ်။ အခုမှာ ကျနော်တို့ အောင်ပွဲတွေ ရရှိတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိပါတယ်” လို့ ချင်းညီနောင်တပ်ဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ

တအာင်း TNLA ကဲ့သို့ပင် ကိုးကန့် MNDAA တပ်ဖွဲ့ကလည်း တရုတ်၏ ကြားဝင်စေ့စပ်မှုဖြင့် အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီနှင့်တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး နိုင်ငံ ရေး နည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း ယမန်နေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၃ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ကြေညာသည်။ ကိုးကန့်တပ် MNDAA က အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီနှင့် စစ်ရေးကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းလိုကြောင်း ၊ စစ်ဘေးဒုက္ခဒဏ်ကို ပြင်းထန်စွာခံစားနေရသည့် အပြစ်မဲ့ပြည်သူလူထု၏ အကျိုးအကို ငဲ့ညှာထောက်ထားခြင်း၊ တရုတ်-မြန်မာနယ်စပ် တည်ငြိမ်အေးချမ်းလိုခြင်းနှင့် ပြည်တွင်းစစ်ရေးပဋိ ပက္ခများကို လက်တွေ့ကျကျဖော်ဆောင်နိုင်ရေးအတွက်ဖြစ်ကြောင်း၊ မြန်မာပြည်ထဲမှ ခွဲထွက်ပြီး နိုင်ငံတော်သစ်ထူထောင်ခြင်းကို ပြုလုပ်မည်မဟုတ်ဘဲ စစ်မှန်သော ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသကို တောင်းဆိုခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း MNDAA က ထုတ်ပြန်သည်။ MNDAA အနေဖြင့် နိုင်ငံတော်အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် နိုင်ငံပိုင်နယ်မြေ တည်တံ့ ခိုင်မြဲရေးကို တစိုက်မတ်မတ်

သမ္မတ၏ မိခင်ပါတီက စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ကြေညာမှု မှားယွင်းဟု ထုတ်ပြန်ပြီး စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ပယ်ဖျက်ရန် အတိုက်အခံများနှင့်ပူးပေါင်း တောင်ကိုရီးယားသမ္မတ Yoon Suk Yeol ၏ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး အမိန့်ကို တောင်ကိုရီးယား ပါလီမန်က အရေးပေါ် အစည်းဝေးခေါ်ယူပြီး ပယ်ဖျက်ကြောင်း ကြေညာလိုက်ရာ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် ပျက်ပြယ်သွားကာ တောင်ကိုရီးယားစစ်တပ်က ပါလီမန် အဆောက်အအုံမှ ပြန်လည် ဆုတ်ခွာသွားပြီဖြစ်သည်။ ယနေ့ညပိုင်းတွင် တောင်ကိုရီးယားသမ္မတက ရုတ်တရက် စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး တောင်ကိုရီးယား ပါလီမန်က သမ္မတ၏ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး အမိန့်ကို ပယ်ဖျက်ကြောင်း လွှတ်တော်မတ် ၁၉၀ က မဲပေး၍ ပယ်ဖျက်ခဲ့ကြောင်း၊ လွှတ်တော်တွင် အမတ်နေရာပေါင်း ၃၀၀ ရှိသည့်အနက်မှ လွှတ် တော် မတ် ၁၉၀ က သမ္မတ၏

အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ပတ်ချာလည်ရှိ စခန်းများအသိမ်းခံလိုက်ရသည့်အပြင် ခံစစ်ပြင် ကာရံထားသည့် စစ်ကောင်စီ၏ ကာကင်းစခန်းသုံးခုကိုပါ အာရက္ခတပ်တော် (AA)ကသိမ်းပိုက်လိုက်ကြောင်း သိရသည်။ အမ်းမြို့တွင်း အနောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်အနီး ကာကင်းစခန်းပြုလုပ်တပ်စွဲထားသည့် မြို့သစ် ဓာတ်ပေါင်းစုစစ်ဘေးရှောင်စခန်း၊ ဂန္ဓာရုံ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း၊ လေယာဉ်ကွင်း (မြို့ဟောင်း) စခန်းတို့ကို ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာ ၂၉ရက်နေ့တွင် AA က သိမ်းယူခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ထို့အပြင် ခုတင် ၃၀၀ ဆံ့စစ်ဆေးရုံ အသိမ်းခံရပြီးနောက် အထက ၂ ကျောင်းဝန်းအတွင်း ယာယီတပ်ဆေးရုံပြုလုပ်၍ ခံစစ်အထပ်ထပ်ပြင်ဆင်ထားသည့် အထက ၂ ကျောင်းရှိ စစ်ကောင်စီ၏ ယာယီတပ်ဆေးရုံကိုလည်း ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာ ၃၀ရက်နေ့တွင် AA က သိမ်းယူခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ “ယာယီတပ်ဆေးရုံက ဒရုန်းတွေနဲ့ရော အင်အား ၁၀၀ကျော်ပါချထားပြီး ခံစစ်ပြင်ထားတာ။ စစ် ဆရာဝန်တွေဖမ်းမိတယ်ကြားတယ်။

ရခိုင်တိုက်ပွဲသို့ အပို့ခံရသည့် ဧရာဝတီတိုင်းမှ စစ်ကောင်စီတပ်အရာရှိနှင့်တပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၀ ကျော် အဆက် အသွယ်မရဘဲ ပျောက်ဆုံးနေ၍ နောက်တန်းအရာရှိအချို့ စစ်ဆေးခံနေရ ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ ပို့ဆောင်ခြင်းခံရသည့် ဧရာဝတီတိုင်းမှ စစ်ကောင်စီတပ်အရာရှိနှင့်တပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၀ ကျော်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် အဆက်အသွယ်ပြတ်တောက်ပြီး ပျောက်ဆုံးနေကြောင်း တပ်သတင်း ရင်းမြစ်ထံက သိရသည်။ ဧရာဝတီတိုင်း၊ မအူပင်အခြေစိုက် ခလရ ၂၇ မှ အရာရှိနှင့် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၃၀ ကျော်သည် ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာ လက ရခိုင်ပြည်နယ် ရှေ့တန်း စစ်မျက်နှာပြင်သို့ ပို့ဆောင်ခံရပြီးနောက် လက်ရှိအချိန်ထိ တပ်ရင်းနှင့်အဆက်အသွယ်ပြတ်တောက်ကာ ပျောက်ဆုံးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ “ရခိုင်တိုက်ပွဲတွေရှိတဲ့နေရာကို အပို့ခံရတဲ့ မအူပင် ခလရ ၂၇ တပ်က အရာရှိနဲ့စစ်သည် ၃၀ ကျော် ရောက်သွားပြီး လပိုင်းအကြာမှာပဲ အဆက်အသွယ်မရတော့တာ”ဟု

စစ်ရေးတင်းမာမှုတွေကို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖြေရှင်းဖို့ အမြဲတမ်းအသင့်ရှိကြောင်း TNLA က ထုတ်ပြန်အပြီး စစ်ကောင်စီက တန်ပြန်ထိုးစစ် လုပ်တာကြောင့် စစ်ရေးအရ အရေးပါတဲ့ သပိတ်ကျင်းမြို့နယ်ထဲမှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေပါတယ်။ မန္တလေး-မြစ်ကြီးနားလမ်းမပေါ်၊ သပိတ်ကျင်းမြို့နယ်ထဲမှာရှိတဲ့ တွင်းငယ်ရွာနဲ့ တန်းမြင့်လေ့ကျင့်ရေးကျောင်း (တတက ၁၃) ဝန်းကျင်မှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေတယ်လို့ သတင်းရင်းမြစ်တွေက ပြောပါတယ်။ တွင်းငယ်ကျေးရွာတခုလုံးကို တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA) နဲ့ ပြည်သူ့လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (PLA) တို့က ဩဂုတ် ၁၇ ရက်မှာ အပြီးသတ် သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီးနောက် တတက ၁၃ ကိုလည်း ဝိုင်းရံပိတ်ဆို့ထားတာ ၃ လဝန်းကျင်အထိ ကြာမြင့်နေပါပြီ။ PLA အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ရဲဘော်နီနီကျော်က “အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေက စစ်တိုက်တာကိုရပ်ဖို့ ဖိအားပေးတာရယ်ရော၊ အဲအချိန်မှာ တအာင်းဘက်က သူတို့ ထိုးစစ်မဆင်ဘူးပေါ့နော်။ ဝိုင်းရုံပဲ

စစ်အာဏာသိမ်းထားသော မြန်မာနိုင်ငံက ကမ္ဘာ့ငွေကြေးခဝါချမှု အန္တရာယ်အများဆုံးသော နံပါတ် ၁ နိုင်ငံအဖြစ် အဆင့်သတ်မှတ်ခံရပြီး ထိပ်တန်းနိုင်ငံအဖြစ် စာရင်းဝင်လာကြောင်း ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံအခြေစိုက်Basel Institute on Governance က အစီရင်ခံစာထုတ်ပြန်လိုက်သည်။ ယခု ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွက် ထုတ်ပြန်လိုက်သော 2024 Basel AML Index အရ မြန်မာနိုင်ငံက ကမ္ဘာ့အန္တရာယ်အများဆုံး ငွေကြေးခဝါချသည့် နံပါတ် ၁ နိုင်ငံအဖြစ် အဆင့်သတ်မှတ်ခံရကြောင်း၊ ဟေတီနှင့် ကွန်ဂိုဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံတို့က ဒုတိယနှင့် တတိယနေရာတွင် အသီးသီး ရပ်တည်နေကြောင်း ၊ အာဖရိကနိုင်ငံများမှာလည်း ငွေကြေးခဝါချသည့် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း ၁၀ နိုင်ငံစာရင်းတွင် ပါဝင်လာကြောင်း သိရှိရသည်။ ကမ္ဘာ့ငွေကြေးခဝါချမှု စောင့်ကြည့်ရေး Basel Institute on Governance (Basel AML Index)